Historia ludzkości pełna jest przykładów, że rewolucje stanowią paliwo postępu. Działo się tak w nauce, dzieje się tak w sporcie. A jakie rewolucje wydarzyły się w tenisie stołowym i jak ukształtowały ping-pong? Artykuł Jana Ciepiała.
Rewolucja w sporcie: narodziny tenisa stołowego
Historyczne echa ping-pongowej piłeczki rozbrzmiewały już w 19-wiecznej Anglii a nawet w średniowiecznej Azji. Oficjalnie jako dyscyplina sportowa tenis stołowy zaistniał w latach 20-stych XX wieku, gdy powołano do życia Międzynarodową Federację Tenisa stołowego (ITTF).
Chinese mental style
Nie mam na myśli treningu mentalnego ale podejście do ping-ponga. Azjaci zawsze traktowali tenis stołowy na serio. Gdyby ktoś mnie spytał kim byli pierwsi zawodowcy w historii tenisa stołowego odpowiedziałbym bez wahania – Chińczycy i to na masową skalę. Zawzięci, nieustępliwi, pracowici; sądzę, że to trafne epitety, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że już w XX wieku trenowali około siedmiu godzin dziennie rewolucjonizując rozumienie objętości jednostki treningowej.
Topspin
W zakresie techniki i taktyki spowodował rewolucję, która nie ma precedensu w historii tenisa stołowego. ,,Opatentowali” go Japończycy na przełomie lat 50 i 60 XX wieku. Egzekwowanie nowatorskiego elementu techniki gry umożliwił nowy sprzęt do tenisa stołowego (okładziny charakteryzujące się parametrem przyczepności). Topspin ewoluował przez dekady. Obrazują to style zawodników takich jak Jonyer, Hasegawa, Waldner, Harimoto. Istnieje wiele rodzajów topspinu ale nie jest moją ambicją rozwijanie tego tematu w artykule. Zainteresowanych aspektem historycznym tego zagrania odsyłam do artykułów Vogrinca i Bercsika. Z detalami opisują “korepetycje” jakie udzielili im Azjaci. Vogrinc po powrocie z miesięcznego pobytu w Japonii zdeklasował w trakcie sparingów równorzędnych do niedawna rywali wykorzystując nieznany wtedy w Europie topspin forhend.
Deng Yaping. Ichiro Ogimura
Z jaką rewolucją wiążą się ich nazwiska? Z nową postawą, jakże współczesną epoce kapitalizmu. Nie zawsze los sprzyja utalentowanym sportowcom. Niektórym brakuje finansów, w innych nie wierzą trenerzy. Czy to powód, by się poddać? Deng Yaping udowodniła, że można we własnym zakresie zorganizować warunki treningowe. Ogimura na własną rękę pozyskiwał sponsorów. Oboje zostali mistrzami świata. Osobiście znam sportowców którzy więcej zawdzięczają rodzicom, niż szkoleniowcom. Bywa i tak.
Flip bekhendowy z boczną rotacją
Odbiór zwany w żargonie ping-pongowym wkrętem, bananem lub Corbelem. Ta zagrywka zrewolucjonizowała repertuar gry krótkiej.
Tomokazu Harimoto
Dokonuje na naszych oczach rewolucji w postrzeganiu szybkości jako czynnika niezwykle istotnego w nowoczesnym tenisie stołowym. Stanowi też przykład, że w praktyce nie sprawdza się skostniały model mistrza warunkujący późną indywidualizację stylową typową dla atletów. Nowoczesny rozwój kojarzy mi się z periodyzacją zaproponowaną przez Bailey’a polegającą na wykorzystaniu okresów wrażliwych na rozwój szybkości lub techniki u młodego sportowca, w tym przypadku tenisisty stołowego. Modelowym przykładem wczesnej indywidualizacji stylowej w bardzo młodym wieku jest nie kto inny jak właśnie Tomokazu Harimoto.
Plastikowa piłeczka
Rewolucjonizuje wymogi techniczno- taktyczne oraz sprzętowe.
Jan Ove Waldner
To, że wyprzedził epokę i jest geniuszem nie ulega wątpliwości. Grał nowocześnie już w XX wieku ale sądzę, że najważniejszej rewolucji dokonał na polu mentalnym. W epoce, gdy większość tenisistów stołowych nie wierzyła, że Chińczyków można pokonać on zmienił nastawienie, uwierzył i dokonał tego, co wydawało się niemożliwe. Nie da się? Da się!
Wizja Integralnego Tenisa Stołowego
Zapoznałem się z nią w trakcie warsztatów – Fundamenty. Jaką niesie rewolucję? W dobie, gdy akcent szkoleniowy kładzie się głównie na technikę i taktykę, formuła integralna poszerza wymiar szkolenia o trening mentalny, obok którego ważne są kultura (relacje między ludźmi), nowoczesny system szkoleniowy i głód zdobywania wiedzy przez trenerów. Nie sposób wyczerpać tematu w artykule ale można wysnuć pewne wnioski. Rewolucje sprzyjają sukcesowi… Nowe nie wypiera starego ale poszerza, urozmaica. Topspin nie wyparł podcięcia ale rozwinął model gry o blok, kontrę. Wkręt nie wyparł dropszota, urozmaicił odbiór. Znajomość historii rewolucji w tenisie stołowego poszerza spektrum wiedzy o powikłaniach modelu szkoleniowego zwanego “małym światem”.
Jan Ciepiał